Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh Châu Á
Năm thứ. 34(8) , Tháng 8/2023, Trang 68-90


Phát triển cụm liên kết ngành nông nghiệp ở Việt Nam: Trường hợp nghiên cứu với ngành tiêu ở vùng Tây Nguyên
Development of Agro-Based Clusters in Vietnam: Case Study in Pepper Sector of Central Highland
Lưu Văn Duy & Lê Thị Thu Hương & Đỗ Kim Chung

DOI:
Tóm tắt
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, ngành nông nghiệp Việt Nam đang phải chuyển đổi nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Một trong những giải pháp tiềm năng là phát triển cụm liên kết ngành nông nghiệp. Nghiên cứu này nhằm phân tích các điều kiện tiền đề hình thành cụm liên kết ngành hàng tiêu ở vùng Tây Nguyên. Số liệu được thu thập từ báo cáo ngành hàng tiêu kết hợp với điều tra, khảo sát 5 nhóm tác nhân với tổng 430 quan sát thuộc 4 tỉnh trong vùng năm 2021. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng vùng Tây Nguyên có nhiều điều kiện thuận lợi về tự nhiên - xã hội, mức độ tập trung, chuyên môn hóa để phát triển cụm liên kết ngành tiêu. Tuy nhiên, các điều kiện như thể chế vận hành, vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp đầu tàu và tính liên kết hợp tác trong sản xuất, kinh doanh là những rào cản chủ yếu hạn chế sự phát triển của cụm liên kết ngành. Do vậy, chính sách phát triển cụm liên kết ngành hàng tiêu cần ưu tiên vào tái tổ chức không gian vùng, định hướng lại tổ chức sản xuất, tăng cường đổi mới sáng tạo và tăng cường hỗ trợ các tác nhân đẩy mạnh liên kết trong sản xuất, chế biến và thương mại các sản phẩm tiêu.

Abstract
In the context of globalization, the agricultural sector of Vietnam is transforming to improve competitiveness in the global market. One of the potential solutions is the development of agro-based clusters. This study aims to analyze the preconditions for developing the pepper clusters in Central Highland, Vietnam based on secondary data and primary data from a survey with 430 samples from 5 main actors across 4 provinces in the region in 2021. The study found out that the Central Highland has many favorable conditions in terms of natural and social conditions and the concentration and specialization to develop the pepper clusters. However, conditions such as operating institutions, and the leading role of key enterprises in cooperation in production and business are the main barriers hindering the development of the pepper clusters. Therefore, the policy of agro-based clusters development should give priority to regional spatial reorganization, enhance innovation, and strengthen support for factors involving in agro-based clusters.

Từ khóa
Cụm liên kết ngành nông nghiệp; Ngành tiêu, Tây Nguyên
Agro-based clusters; Pepper sector; Central Highland.
Download